Wat doet de coronacrisis met onze mentale gezondheid en welke invloed heb je daar zelf op? Niet iedereen wordt zwaarmoedig van de huidige crisis, maar we moeten de gevolgen die het virus en de maatregelen ertegen op onze mentale gezondheid hebben niet onderschatten, vertelt psycholoog Gijs Coppens in Trouw.

Coppens maakt zich zorgen over de 'ongemakkelijke thuissituaties' die ontstaan nu iedereen binnen zit. "Het idee van altijd bij elkaar zijn, is leuk als je verliefd bent. Maar de meeste relaties gedijen goed bij een bepaalde mate van afstand. Die is nu heel klein.” De spanning die dat oplevert, heeft gevolgen: "Mensen kunnen depressief en teruggetrokken worden, of juist hun frustratie afreageren: dan krijg je onenigheid, wellicht agressie. Ik zeg niet dat het overal gebeurt, maar dit zijn ook risico's van de huidige crisis.”

Ook het verlies van bestaanszekerheid door de grote economische gevolgen of de angst om geïnfecteerd te raken als je tot een risicogroep behoort, kan gevolgen hebben voor de mentale gezondheid, volgens psychologen. Factoren die tijdens quarantaine voor stress zorgen, zijn bijvoorbeeld verveling, financieel verlies, stigmatisering, verwarrende informatie over wat wel en niet te doen, of over hoe lang de moeilijke situatie duurt. Zo kan quarantaine op de langere termijn een negatief effect hebben op de psychische gezondheid.

Overigens kunnen veel mensen zich in veranderde omstandigheden ook prima herpakken. Ze gedijen er zelfs bij. Kijk wat voor creativiteit er nu bij mensen loskomt! Churchill heeft ooit gezegd: 'Never waste a good crisis’ en het is waar, we worden nu gedwongen om veerkrachtig en innovatief te zijn.

Hoe blijf je mentaal weerbaar in deze crisis? Jaap van der Stel, lector psychische gezondheidszorg, schreef verschillende boeken over psychisch herstel en veerkracht. Hij noemt één toverwoord: structuur. "We kunnen in de leer bij gepensioneerden. Mijn vader is 95 en hij heeft een heel strak ritme. Ritme geeft houvast en dat hebben mensen nodig in crisistijd."

Mentale weerbaarheid klinkt heel gewichtig, maar je moet echt bij de basis beginnen, aldus Coppens. “Douchen, gezond eten, bewegen, je 'zelfzorg' op orde houden, zoals dat in de psychiatrie heet. Een dag- en weekplanning maken. Iets doen. Als je geen werk hebt, ga op zoek naar een hobby, ga tekenen of muziek maken, anders ga je piekeren.”