KEREWIN CONSULT

licht op talent

Hoe kun je stoppen met piekeren?
Maandag, 3 mei 2021

Hoe kun je stoppen met piekeren?

Hoelang duren de coronamaatregelen nog? Wat als mijn kind ziek wordt? Vindt mijn schoonmoeder me wel aardig? Ga ik door de mand vallen tijdens mijn functioneringsgesprek? Het hoofd van een piekeraar vult zich moeiteloos met dit soort vragen. Hoe stop je die maalstroom aan negatieve gedachten en rampscenarios?

 

Want tot praktische oplossingen leidt al dat denkwerk nooit. En getob zorgt er ook niet voor dat je vol frisse moed aan een nieuwe dag begint. Waarom doen we het dan toch? En, belangrijker: wat kun je doen om je brein te bedaren?

 

Piekeren gaat verder dan ‘je zorgen maken’, het gaat om een aaneenschakeling van negatieve gedachten, vaak gericht op de toekomst, die uitmonden in rampscenario’s. Je denkt bijvoorbeeld aan een functioneringsgesprek dat je volgende week hebt, en voor je het weet stel je je voor dat je ontslagen wordt, je je hypotheek niet meer kunt betalen en je nooit meer een nieuwe baan vindt, omdat je waardeloos bent in je werk.

 

Piekeren is heel menselijk, en iedereen doet het. Zelfs de meest optimistische persoon kan een periode hebben waarin negatieve gedachten overheersen. Maar niet iedereen piekert over dezelfde onderwerpen. “Over het algemeen tobben vrouwen meer over sociale thema’s”, zegt psycholoog Marleen Derks, oprichter van de Piekerpoli en auteur van het boek Nooit meer piekeren. “Dat zie ik in mijn praktijk. Ze vragen zich af: vinden ze me wel aardig, sprak ik niet voor mijn beurt, ben ik wel sociaal genoeg? Vinden ze me een slechte moeder omdat ik werk, of juist niet werk? Mannen piekeren ook of ze wel een goede vader zijn of zullen zijn, maar vooral over deadlines en taken op het werk.”

 

Kopzorgen
Van relaties tot je uiterlijk, examens en moeilijke gesprekken: we piekeren wat af. En dat doen we niet voor niets. “In de basis zet piekergedrag je aan tot actie: je moet iets doen om dat negatieve scenario te voorkomen”, zegt psycholoog Bart Verkuil. “Het zorgt er daarmee voor dat je goed voor jezelf en voor anderen kunt zorgen.” Bovendien leren die kopzorgen je wat écht belangrijk voor je is – als het je niks kon schelen, zou je er niet over inzitten.

 

Waarom de één zich suf maalt en de ander doemscenario’s makkelijker van zich kan afschudden, heeft deels te maken met aanleg: ben je van nature wat zenuwachtiger of geneigd emotioneel te reageren op stress, dan is de kans groter dat je aan het malen slaat. Veel piekergedachtes komen ook voort uit onzekerheid, weet Derks.

 

Veel topsporters zeggen dat ze fantaseren over een positief scenario, dat ze focussen op wat ze willen bereiken. Derks: “Als je piekert over een presentatie, rijexamen of eerste date, ontspan dan, haal rustig adem en stel je voor dat je slaagt. Ook met elke positieve gedachte maakt je brein nieuwe verbindingen aan.” Denk je tijdens zo’n oefening toch af en toe: dit gaat ’m niet worden? Ook niet erg, zegt Derks. “Als je piekert, accepteer dan dat je brein zich soms nou eenmaal focust op negatieve dingen. Het werkt averechts om tegen jezelf te zeggen dat het niet mag. Dat is net als zeggen dat je vooral niet aan taart mag denken als je op dieet bent. En schrijf je gedachten op. We zijn geneigd alles te geloven wat we denken, maar klopt het wel wat je denkt, wat je tegen jezelf zegt? Ga dat na, dan hebben die gedachten minder vat op je. En zoals gezegd kan afleiding helpen. Ben je creatief, ga dan bijvoorbeeld zingen of schilderen. Ben je sportief: ga hardlopen of doe aan yoga. Gooi die paniek eruit.”

 

Lees meer over piekeren en wat je er tegen kunt doen op de website van Eva Jinek.


 terug
Nederlands Instituut van Psychologen logo Cedeo logo EMCC Netherlands logo