Je staat er misschien niet altijd bij stil, maar emoties van collega's hebben effect op je eigen stemming. Negatieve emotionele besmetting kan daarmee grote problemen opleveren op het werk.

De negatieve opstelling van een collega of haatdragende teksten op sociale media hebben invloed op je stemming. Maar ook de intense blijdschap van een vriend of een positief bericht van je manager hebben dat. Je wordt – vaak onbewust – beïnvloed door de emoties van anderen. We noemen dat emotionele besmetting. Het verklaart waarom het inspirerend is om in de buurt van gemotiveerde mensen te zijn en waarom het vermoeiend is als je wordt omgeven door doemdenkers.

Sociaal psycholoog Elaine Hatfield doet onderzoek naar dit fenomeen. Volgens haar verloopt het proces van emotionele besmetting in 3 stappen: mimicry, feedback en contagion. Het begint wanneer we spiegelen, automatisch de gezichtsuitdrukkingen, lichaamstaal en stem van anderen nabootsen. Dat gebeurt onbewust. Het is een bouwsteen van de menselijke interactie die helpt om je in te leven in de emoties en gedachten van anderen. Na het nabootsen, vindt de werkelijke ‘besmetting’ plaats. Via fysiologische en neurologische processen kun je daadwerkelijk de emoties van de ander aanvoelen of ervaren.

Tijdens het onderzoek plaatste Friedman proefpersonen in een kamer bij iemand die heel gemotiveerd was. Alleen al de nabijheid van die persoon zorgde ervoor dat de proefpersonen beter presteerden en gemotiveerder waren. Toen de deelnemers werden gekoppeld aan een minder gemotiveerd iemand, ervaarden ze juist een afname van hun eigen motivatie en prestaties. Het effect was al na vijf minuten waar te nemen.

Recent onderzoek gaat in op de manier waarop we beïnvloed worden door sociale media. Een studie uit 2018 van Tilburg University wijst bijvoorbeeld uit dat de emoties van populaire YouTube-vloggers gemakkelijk worden overgenomen. Ook een grootschalig onderzoek onder Facebook-gebruikers laat zien dat er sprake is van massale emotionele besmetting. Door de nieuws-feeds van de gebruikers te manipuleren kregen sommigen meer positieve berichten te zien en anderen meer negatieve. Na een analyse bleek dat de mensen in de eerste groep zelf veel meer positievere berichten plaatsten. De mensen die minder positieve berichten in hun nieuws-feed voorbij zagen komen, plaatsten negatievere berichten.

Deze resultaten laten zien hoe belangrijk het is om bewust(er) te zijn van het effect van emotionele besmetting. Niet alleen in ons privé leven, ook op het werk kan het immers grote gevolgen hebben. Zeker in grotere groepen kan besmetting zorgen voor een rimpeleffect. Eén negatieve collega kan in feite de hele sfeer verpesten. Om nog maar te zwijgen van de invloed van een chagrijnige leidinggevende!