Kerewin ontwikkelt haar diensten door wetenschappelijk onderbouwde methodieken uit de psychologie te bestuderen. Positieve psychologie is bijvoorbeeld een belangrijke inspiratiebron. Lees hier meer over onderzoek, nieuwe inzichten en mensen die ons inspireren.
In veel Afrikaanse landen wordt gezegd: in het ondertussen, in het niet weten, dát is de plek waar je ziel wordt gebouwd. En connecties. Relaties. Verbinding. Ga je te gehaast met elkaar om, dan word je ziel-loos. Dat gaat dus over de magie van tijd. In het wachten ontstaat ruimte voor de menselijkheid en de échte ontmoeting. De Vlaamse psychiater Dirk de Wachter schreef er een boek over.
‘Wachten. Een levenshouding’ verschijnt op 2 december en gaat over het omgaan met een steeds sneller draaiende wereld. Het lijkt alsof er geen ontsnappen is aan de snelheid van het dagelijkse leven, aan onze drang om te realiseren en te presteren. In de vele discussies daarover vergeten we te vaak dat er een alternatief bestaat. We moeten onszelf simpelweg weer toelaten te wachten. Volgens De Wachter is het hoog tijd om daarover te praten: in ons hectische werkbestaan, in ons eigen leven, in hoe we er voor elkaar kunnen zijn. Dat kunnen we wel degelijk aldus De Wachter, als we het weer willen aanleren.
Het is een hoopvol verhaal voor genegenheid en verbinding. Over hoe kleine keuzes grote gevolgen hebben en over verlangen en vervullen, verwachting en verwondering. De Wachter: “Wachten is niet iets passiefs, maar een actieve (zelfs geëngageerde) keuze. Het is een concreet antwoord op de diagnose voor onze samenleving. Ik pleit voor een nieuwe vorm van engagement.”
In ons drukke bestaan lijkt wachten iets dat we moeten vermijden. Wachten is echter geen passiviteit, maar een actieve vorm van aanwezigheid. Het gaat om aandachtig aanwezig zijn bij wat er gebeurt, zonder te snel in oplossingen of acties te schieten. Dit bewuste wachten opent ruimte voor echte verbinding. Het nodigt uit om verdriet, tekort en moeilijkheden niet weg te duwen, maar samen te dragen. Zie wachten als een kleine daad van liefdevolle aandacht. Gun jezelf en anderen die ruimte. Laat haast even los. Zoek de ontmoeting op. En ontdek hoe krachtig het is om niet altijd iets te moeten doen. Begin vandaag met één moment van aandachtig wachten.
Bekijk hier een interview met De Wachter.
Johan Cruijff zag het al voordat de wetenschap het ging meten. Hij zei ooit: “Tijdens een wedstrijd heb je gemiddeld maar drie minuten de bal. Wat doe je 87 minuten zonder bal.” Dat inzicht maakt één ding glashelder: het verschil tussen goed en wereldklasse ontstaat in wat je doet zonder bal.
Nieuw onderzoek bevestigt dit beeld en scherpt het zelfs aan. Een centrale aanvaller heeft gemiddeld slechts 49 seconden de bal aan de voet. De rest van de tijd leest hij, voelt hij, anticipeert hij. En daar, tussen de balcontacten, ontstaat het verschil tussen goed en geniaal. Neuro-wetenschappelijk gezien trainen sporters dan hun situational awareness: het vermogen om prikkels te selecteren, patronen te herkennen en beslissingen te nemen vóórdat de situatie zich ontvouwt. Een topprestatie van het brein: aandacht, geheugen en voorspelling in één.
Volgens neuro-coach Rogier Stam bepaalt dat vermogen niet alleen spelintelligentie, maar ook leiderschap, creativiteit en performance onder druk. Het is geen talent, maar een trainbare mentale vaardigheid. Belangrijk daarbij zijn aandachtscontrole (gericht waarnemen), cognitieve flexibiliteit (snel perspectief wisselen) en openheid voor ervaring (nieuwsgierig blijven naar patronen).
Rogier: “Of je nu speelt op gras, in een boardroom of op een podium, het spel is hetzelfde: ruimte, dynamiek, tegenkrachten, onvoorspelbaarheid. De bal (lees: de controle) is nooit helemaal van jou. De besten reageren niet op wat is, maar anticiperen op wat komt. Onderzoek laat zien dat dit type oefening dezelfde hersennetwerken activeert als bij elite-sporters, chirurgen en piloten. Door dit dagelijks te doen, kort, bewust en reflectief, train je je hersenen om sneller te zien, helderder te denken en kalmer te blijven onder druk. Wie dit beheerst, leest het spel vóórdat het gebeurt. Want de besten spelen altijd een paar seconden vóór de rest.”
Lees hier meer.
Voor huisarts Judith Poldervaart uit Utrecht is klassieke muziek niet alleen een hobby. Soms zet ze het ook in tijdens haar werk, om patiënten meer op hun gemak te stellen. Voor zulke momenten kiest Poldervaart voor rustige muziek, zoals pianomuziek.
"Ik heb het laatst uitgeprobeerd. Ik vroeg een 92-jarige patiënt of hij van muziek hield, terwijl ik zijn schouder onderzocht. Hij zei: 'Ja, van balletmuziek'", vertelt Poldervaart. "Dus zette ik de radio aan. Hij vond dat prettig. Maar ik merkte wel: zodra ik tussendoor uitleg wilde geven, leidde de muziek af. Toen heb ik hem weer uitgezet", vervolgt ze. "Toch denk ik dat het soms kan helpen. Ook bij bepaalde ingrepen die ik doe, dat er wat ontspanning kan zijn.”
Muziek is goed voor het brein. Die boodschap dragen neuropsycholoog Erik Scherder en neurobioloog Dick Swaab al jaren uit. Scherder: “Muziek komt binnen in hersengebieden waar ook stress zijn oorsprong vindt. Daar kan het een dempend effect hebben. Je hartfrequentie gaat omlaag, je ademhaling zakt, je komt uit dat opgejaagde gevoel. Muziek werkt remmend op de stress-systemen. Het zorgt ervoor dat je een wat grotere buffer opbouwt.”
“Neem de ic, dat is bij uitstek een plek waar mensen stress ervaren. Als je de muziek opzet van iemands playlist, dan zie je dat in de hersenen precies die netwerken actief worden waardoor het stressniveau daalt. Ik heb een collega in Rotterdam die hoogleraar chirurgie is. Hij gebruikt muziek voor, tijdens en na de operatie. Wat blijkt? Die mensen hebben veel minder pijnstilling nodig dan degenen die geen muziek toegediend krijgen.”
“Bij couveusekinderen zie je iets vergelijkbaars”, valt Swaab hem bij. "Wanneer die blootgesteld worden aan de muziek van Mozart, krijgen ze een betere zuurstofspanning. Daardoor groeien ze sneller en kunnen ze eerder naar huis. Met Bach lukt dat niet. Daarvoor moet je iets rijper zijn dan prematuur. Maar ook dementerende ouderen kun je stimuleren met muziek. Dan moet je wel de muziek nemen die zij vroeger leuk vonden.”
Ook zin in klassieke muziek? Luister eens naar deze playlist op Spotify.
Zelfcompassie kan positief bijdragen aan onze psychologische gezondheid. Uit onderzoek blijkt dat hogere niveaus van zelfcompassie gerelateerd zijn aan minder psychologische stress en een beter welbevinden. Dat is de reden dat er steeds meer (zelf-) compassieprogramma’s komen. Maar hoe werkt zelfcompassie eigenlijk?
Onder zelfcompassie wordt verstaan: bewustzijn van en jezelf laten raken door lijden, met daarbij de intentie om dit lijden te verlichten of te voorkomen. Maar wat is de relatie tussen zelfcompassie en psychologische stress en welbevinden? Dat heeft te maken met emotieregulatie, coping en het zelfbeeld. Emotieregulatie gaat over hoe we verschillende emoties ervaren en hoe we hierop reageren. Met coping wordt bedoeld hoe we omgaan met stress, moeilijke emoties of lastige situaties. Mindfulness wordt daarbij beschouwd als een behulpzame emotieregulatie strategie.
Een andere manier waarop zelfcompassie psychologische uitkomsten kan bevorderen is via ‘zelfbeeld’. Hiermee wordt bedoeld hoe je over jezelf denkt, jezelf evalueert en de relatie die je met jezelf hebt. Een goed geïntegreerd en gebalanceerd zelfbeeld is sterk verbonden met een goede mentale gezondheid en beschermt tegen psychologische stress. Zelfcompassie kan door minder zelfkritiek en meer vriendelijkheid leiden tot een genuanceerder zelfbeeld in tijden van falen of lijden. In plaats van wegkijken van negatieve eigenschappen, of reageren met zelfkritiek, kunnen imperfecties en fouten worden erkend als onderdeel van een evenwichtiger zelfbeeld.
Ben je geïnteresseerd in dit onderwerp? Hier lees je alles over de wetenschappelijke studies die op dit terrein zijn gedaan.
