Mijn Nespresso apparaat weigert. Het knopje blijft steken. Pfffff! Juist nu, in deze thuiswerktijd, kan ik wel een kop koffie gebruiken. Drie keer ademhalen, rustig kijken waar het aan ligt en hup, nog een cupje erin. Jawel, hij doet het weer. Het waterreservoir was leeg…
Hoe je reageert op kleine en grotere ergernissen heeft alles te maken met jouw mate van frustratietolerantie. Een persoonlijkheidsaspect dat wij ook in onze assessments meten. Hoe ga je om met irritaties, hoe bewaar je je geduld en hoe blijf je ook rustig in crisistijd?
De term frustratietolerantie is afkomstig van Albert Ellis, een Amerikaanse psychotherapeut en de grondlegger van de Rationeel Emotieve Therapie (RET). Ellis ging ervan uit dat niet zozeer de situatie zelf, maar onze gedachten over die situatie stress en frustratie veroorzaken. Zo gaan we er vaak van uit dat alles gemakkelijk moet gaan en dat tegenslagen ons bespaard moeten blijven. Deze overtuiging heeft tot gevolg dat je bij iedere tegenvaller denkt: hier kan ik écht niet tegen! Je hebt dan een lage frustratietolerantie. En dat kan niet alleen leiden tot geklaag (‘Dat heb ík weer’) maar ook tot woede, agressie, een kort lontje en uitstelgedrag.
Hoewel het per situatie kan variëren – je kunt nu eenmaal minder hebben als je moe of gespannen bent – is je mate van frustratietolerantie een redelijk stabiele karaktertrek. Maar je kunt trainen om die te verhogen. Daarvoor is bijvoorbeeld de Rationeel Emotieve Gedragstherapie, een opvolger van de RET, een goede manier. Deze bestaat uit een gecombineerde aanpak: aan de ene kant ga je je irrationele gedachten opsporen (bijvoorbeeld: het leven moet makkelijk zijn) en ze vervangen door gedachten die beter aansluiten bij de werkelijkheid (wie zegt dat het leven makkelijk is?). En aan de andere kant het bijbehorende gedrag doorbreken dat er in de loop van de jaren is ingesleten.
Dus wil je rustig blijven in deze frustrerende crisistijd, ga dan eens na of je wellicht irrationele gedachten hebt en probeer ze om te buigen naar de werkelijkheid waarin we nu tijdelijk leven.